តុលាការដោះស្រាយរឿងអត្រានុកូលដ្ឋានអស់ជិត៨ពាន់សំណុំរឿង ក្នុងពេល៦៣​ថ្ងៃ

លោក កើត រិទ្ធ (កណ្តាល) ប្រធានគណៈបញ្ជាការដឹកនាំយុទ្ធនាការ ​កំពុង​ដឹកនាំ​កិច្ចប្រជុំពិនិត្យ និងវាយតម្លៃពីវឌ្ឍនភាពការងារនៃយុទ្ធនាការ នៅ​ថ្ងៃទី១​៩ ខែមករា ឆ្នាំ​២០២៤។ (រូបភាព៖ ហ្វេសប៊ុក ក្រសួងយុត្តិធម៌)

សាលាដំបូងរាជធានីខេត្ត ដោះស្រាយសំណុំរឿងអត្រានុកូលដ្ឋានជូនប្រជាពលរដ្ឋ​រួចចំនួនជិត៨ពាន់​សំណុំរឿង ​​ដោយប្រើពេល៦៣ថ្ងៃ ខណៈដែលលទ្ធផល​នេះ​ស្របពេល​ជា​មួយនឹង​យុទ្ធនាការ​ដែល​ក្រសួង​​​​យុត្តិធម៌​បាន​ដាក់ចេញ។

សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ ចេញថ្ងៃទី១៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ មានខ្លឹមសារថា សាលាដំបូងរាជធានីខេត្តទាំងអស់ ដោះស្រាយសំណុំរឿង​អត្រានុកូលដ្ឋាន​ជូន​ពលរដ្ឋ​​បាន​ចំនួន​ ៧៨៤០សំណុំរឿង។ ក្នុងចំណោម ៧៨៤០សំណុំរឿង ដែលបានដោះស្រាយរួចនោះ គឺមាន​សំណុំ​រឿង​ចាស់ចំនួន ៦៨០០​សំណុំរឿង (រឿងកើតមុនថ្ងៃទី៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤) ចំណែក​សំណុំរឿង​ថ្មី​មាន​ចំនួន ១០៤០សំណុំរឿង (រឿងកើតពីថ្ងៃទី៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ដល់ថ្ងៃទី១៣ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤)។

សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានខាងលើបន្តថា ក្រសួងយុត្តិធម៌ ក្នុងនាមគណៈបញ្ជាការដឹកនាំយុទ្ធនាការ កោតសរសើរការប្រឹងប្រែងរបស់ចៅក្រម ក្រឡាបញ្ជី និងមន្ត្រីរាជការទាំងអស់ ចំពោះការចូលរួមយ៉ាងសកម្ម និងសម្រេចលទ្ធផលខាងលើ ដើម្បីប្រសិទ្ធភាពនៃការផ្តល់សេវាយុត្តិធម៌ជូនប្រជាពលរដ្ឋ។

លទ្ធផលដែលតុលាការ និងក្រុមយុទ្ធនាការរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌​ ដោះស្រាយរឿង​អត្រានុកូលដ្ឋាន​​​បាន​ក្បែ៨ពាន់សំណុំរឿង ឃើញថាមានការ​អរគុណ ការគាំទ្រ ការសរសើរ ពីពលរដ្ឋយ៉ាងច្រើន ដែលបង្ហាញថា​រឿង​​របស់​ពលរដ្ឋ​មិន​ត្រូវ​បានទុក​​យូរ។

រឿងអត្រានុកូលដ្ឋាន គឺជារឿងពាក់ព័ន្ធការចុះបញ្ជីកំណើតរស់ ការចុះបញ្ជីមរណភាព ការចុះបញ្ជី​អាពាហ៍ពិពាហ៍ ការចុះបញ្ជីអំពីការលែងលះ លុបចោលអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងការចុះបញ្ជីអត្រានុកូលដ្ឋាន​ផ្សេងៗ​ដូចជា ការទទួលស្គាល់ញ្ញាតិ ស្មុំកូនជាដើម។ នេះបើយោតាមច្បាប់ស្តីពីអត្រានុកូលដ្ឋាន ស្ថិតិអត្រានុកូលដ្ឋាន និងអត្តសញ្ញាណកម្ម ឆ្នាំ២០២៣។

ចំពោះការកែតម្រូវរឿងអត្រានុកូលដ្ឋាន គឺមាន២ទម្រង់ គឺការកែដោយមន្ត្រីអត្រានុកូលដ្ឋាន និងការ​កែតម្រូវដោយតុលាការ ដោយគោរពតាមលក្ខខណ្ឌតម្រូវ។ តាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានខាងលើ បង្ហាញ​លទ្ធផលការដោះស្រាយសំណុំរឿង​​​​អត្រានុកូលដ្ឋាននៅតុលាការបាន​ចំនួន​ ៧៨៤០សំណុំរឿង ពុំមាន​កំណត់​លម្អិតពីប្រភេទសំណុំរឿង និង​កត្តាផ្សេងៗទៀតឡើយ។

មាត្រា៥១ថ្មី នៅរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាឆ្នាំ១៩៩៣ បានកំណត់ថា៖ «អំណាចបែងចែកដាច់ពីគ្នា រវាងអំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ និងអំណាចតុលាការ»។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាបន្ត​ចែងថា អំណាចតុលាការ ជាអំណាចឯករាជ្យ ហើយគ្មានអង្គការណាមួយនៃអំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ ឬនីតិប្រតិបត្តិអាច ទទួលអំណាចតុលាការអ្វីបានឡើយ។

សូមបញ្ជាក់ថា កាលពីដើមឆ្នាំ២០២៤ ក្រសួងយុត្តិធម៌ បាន​ដាក់ចេញ​ឱ្យ​អនុវត្ត​នូវ​យុទ្ធនាការ​ចំនួន២ គឺយុទ្ធនាការជំរុញ និងពន្លឿនការដោះស្រាយរឿងក្តីនៅតាមតុលាការ និង យុទ្ធនាការត្រួតពិនិត្យ និង​​ដោះស្រាយ​ភាព​មិនប្រក្រតី​នៅ​តាម​តុលាការ ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់សេវាយុត្តិធម៌ ប្រសិទ្ធភាព​នៃ​ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និងគោលការណ៍នីតិរដ្ឋ។

យុទ្ធនាការជំរុញ និងពន្លឿនការដោះស្រាយរឿងក្តីនៅតាមតុលាការ ត្រូវធ្វើទាំងរឿងព្រហ្មទណ្ឌ និង​រឿង​រដ្ឋប្បវេណី គឺជាលើកម្ពស់ប្រសិទ្ធភាព​នៃការ​ផ្តល់​សេវាយុត្តិធម៌ជូនពលរដ្ឋ ហើយ​​អនុវត្តរយៈពេល៣ឆ្នាំ គិត​ចាប់ពីថ្ងៃទី៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤។ ចំណែកយុទ្ធនាការត្រួតពិនិត្យ និង​ដោះស្រាយ​ភាព​មិនប្រក្រតី​នៅ​តាម​តុលាការ គឺជាការពិនិត្យភាព​មិន​ប្រក្រតី​លើ​ផ្នែកអភិបាលកិច្ចតាមតុលាការ ភាពមិនប្រក្រតី​លើដំណើរសំណុំរឿង និង​ការសម្រេច​សេចក្តី​របស់​​តុលាការ ហើយអនុវត្តរយៈពេល៥ឆ្នាំ គិតចាប់ពី​ថ្ងៃទី៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤។

ជុំវិញយុទ្ធនាការទាំង​២ខាងលើ ក្រសួងយុត្តិធម៌បានដាក់គោលការណ៍ទៅមន្ត្រីរបស់ខ្លួនទាំងអស់ថា ត្រូវអនុវត្តកិច្ចការដោយច្បាស់លាស់ ត្រឹមត្រូវ តម្លាភាព យុត្តិធម៌ ហើយជាពិសេស​មិន​ត្រូវធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ឯករាជ្យ​អំណាចតុលាការ និងមិនត្រូវធ្វើបុរេវិនិច្ឆ័យលើការសម្រេចសេចក្ដីរបស់តុលាការថាមិនប្រក្រតី ឬអយុត្តិធម៌។

ចំពោះលទ្ធផល នៃការដោះស្រាយសំណុំរឿងអត្រានុកូលដ្ឋានជូនប្រជាពលរដ្ឋ​បានក្បែ៨ពាន់​សំណុំរឿង​ខាងលើ ឃើញថា​ប្រភេទសំណុំរឿង២ផ្សេងទៀត គឺរឿង​​គ្រឿងញៀន និងរឿងគ្រោះថ្នាក់​ចរាចណ៍​ ពុំទាន់​ចេញ​លទ្ធផលជាតួលេខនៅឡើយទេ ខណៈមានការផ្សាយសេចក្តីប្រកាសព៍ត៌មានរបស់តុលាការ​ជាច្រើន​តែ​ប៉ុណ្ណោះ នៃរយៈពេល៦៣ថ្ងៃ។

ផ្នែកតាមឯកសារស្តីពី ខ្លឹមសារសង្ខេបប្រតិបត្តិស្តីពីសេចក្តីព្រាងច្បាប់ស្តីពីហិរញ្ញវត្ថុសម្រាប់ការគ្រប់គ្រង ឆ្នាំ២០២៤ ទំព័រ១៧ ចេញដោយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានកំណត់ថា៖ «ការបន្តពង្រឹង និង លើកកម្ពស់គុណភាព និងប្រសិទ្ធភាពនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ត្រូវបានគ្រោងថវិកាចំនួន ១០,៣ ប៊ីលានរៀល, សមមូលនឹងប្រមាណ ២,៥ លានដុល្លារអាម៉េរិក​»៕