 |
| ពិធីសម្ពោធសមិទ្ធផល និងបិទវគ្គបណ្តុះបណ្តាល និងហ្វឹកហ្វឺន នៅសាកលវិទ្យាល័យការពារជាតិ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤។ (រូបភាព ៖ ហ្វេសប៊ុក សម្តេច ហ៊ុន សែន |
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រី បានណែនាំឱ្យមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវពីកាតព្វកិច្ចយោធាឱ្យបានម៉តចត់ ដើម្បីអាចអនុវត្តច្បាប់កាតព្វកិច្ចយោធា ឱ្យបានជាជំហានៗ នៅពេលវេលាសមស្របខាងមុខ។
ក្នុងពិធីសម្ពោធសមិទ្ធផល និងបិទវគ្គបណ្តុះបណ្តាល និងហ្វឹកហ្វឺន (នាទី1:32:13) នៅសាកលវិទ្យាល័យការពារជាតិ នៅថ្ងៃទី១៩ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លើកឡើងថា ត្រូវធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវពីច្បាប់កាតព្វកិច្ចយោធា និងឯកសារផ្សេងៗឱ្យបានបានម៉តចត់ ដើម្បីអាចអនុវត្តច្បាប់កាតព្វកិច្ចយោធា នៅពេលវេលាសមស្របខាងមុខ។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត បានបញ្ជាក់ថា៖ «ត្រូវធ្វើការសិក្សាស្រាវជ្រាវឱ្យបានម៉តចត់នូវច្បាប់កាតព្វកិច្ចយោធា និងបញ្ហាឯកសារគតិយុត្តពាក់ព័ន្ធដែលមានរួចមក ហើយពិចារណាកែសម្រួលបំពេញបន្ថែមឱ្យបានពេញលេញ ដើម្បីស្នើសុំធ្វើវិសោធនកម្ម និងកសាងបន្ថែមនូវឯកសារគតិយុត្តពាក់ព័ន្ធចាំបាច់ ឆ្ពោះទៅអនុវត្តច្បាប់កាតព្វកិច្ចយោធាឱ្យបានជាជំហានៗ ស្របតាមសភាពការណ៍ និងភារកិច្ចការពារជាតិ នៅពេលវេលាសមស្របខាងមុខ»។
លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ធ្លាប់លើកឡើងថា កម្ពុជាគួររៀនសូត្របទពិសោធន៍ពីសិង្ហបុរីពាក់ព័ន្ធវិស័យការពារជាតិ និងជាពិសេសការអនុវត្តកាតព្វកិច្ចយោធា។
នៅប្រទេសខ្លះ បុរសជាគោល ឬស្ត្រី ដែលមានអាយុចាប់ពី ១៨ឆ្នាំឡើង ឬអាយុលើស១៨ ត្រូវតម្រូវឱ្យបំពេញកាតព្វកិច្ចយោធារយៈពេល ១ឆ្នាំ ឬច្រើន ឬត្រូវទទួលការបណ្តុះបណ្តាលសមមូល ក្នុងអំឡុងពេលណាមួយសមស្រប។
ដូចនៅរុស្ស៊ីអាយុសម្រាប់បុរសដែលត្រូវមានកាតព្វកិច្ចយោធាពី២៧ឆ្នាំ ទៅ៣០ឆ្នាំ។ នៅមីយ៉ាន់ម៉ា បុរសអាយុចាប់ពី១៨ ដល់៣៥ឆ្នាំ និងជាស្រ្តីអាយុចាប់ពី១៨ដល់២៧ឆ្នាំ អាចចូលបំពេញកាតព្វកិច្ចយោធា ក្នុងរយៈពេលយ៉ាងហោច ២ឆ្នាំ។
នៅកម្ពុជាពលរដ្ឋទាំង២ភេទ ដែលមានអាយុពី១៨ឆ្នាំ ដល់ ៣០ឆ្នាំ ត្រូវបំពេញយោធាន តែស្ត្រីបំពេញតាមការស្ម័គ្រចិត្ត ហើយបំពេញរយៈពេល ១៨ខែ។ ជនដែលគេចវេះ រឹងរូស មិនបំពេញកាតព្វកិច្ចយោធា អាចជាប់ពន្ធនាគារចន្លោះពី១ឆ្នាំ ដល់ ៣ឆ្នាំ។
នៅកម្ពុជា ពុំទាន់មានការបំពេញកាតព្វកិច្ចយោធាឱ្យបានពេញលេញនៅឡើយទេ ព្រោះខ្វះនូវឯកសារគតិយុត្តគាំទ្របន្ថែម ដូចជាព្រះរាជក្រឹត្យ អនុក្រឹត្យ ប្រកាស ដែលមានន័យខ្លឹមសារណែនាំបន្ថែម។ ត្រង់នេះហើយទើបលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បានណែនាំឱ្យមានការសិក្សាស្រាវជ្រាវពីកាតព្វកិច្ចយោធាឱ្យបានម៉តចត់។
ជុំវិញឯកសារពាក់កាតព្វកិច្ចយោធា ឃើញថាមាន ដូចជា ច្បាប់ស្តីពីកាតព្វកិច្ចយោធា ចេញឆ្នាំ២០០៦, អនុក្រឹត្យលេខ ២០០ ស្តីពីលក្ខខណ្ឌ និងបែបបទនៃការធ្វើជំរឿនការជ្រើសរើស ការអញ្ជើញ ការពន្យាពេលសំរាប់យុវជនកំពុងជាប់សិក្សា ប្រជាពលរដ្ឋដែលស្ថិតក្នុងករណីពិសេស និងការអនុវត្តច្បាប់ស្តីពីកាតព្វកិច្ចយោធា ចេញឆ្នាំ២០០៩, សេចក្តីសម្រេចលេខ ០៦ ស្តីពី ការតែងតាំងសមាសភាពគណៈកម្មាធិការជាតិ កាតព្វកិច្ចយោធា ចេញឆ្នាំ២០១០ និងប្រកាសរួមលេខ ០៥១ ស្តីពី លក្ខខណ្ឌកាយសម្បទាន និង សុខភាពប្រជាពលរដ្ឋជាប់កាតព្វកិច្ចយោធា ចេញឆ្នាំ២០១០។
បច្ចុប្បន្នប្រទេសដែលមានការអនុវត្តកាតព្វកិច្ចយោធា មានដូចជា សិង្ហបុរី មីយ៉ាន់ម៉ា ចិន អ៊ីស្រាអែល រុស្ស៊ី កោះតៃវ៉ាន់ កូរ៉េខាងត្បូង កូរ៉េខាងជើង និងផ្សេងទៀត។ ពលរដ្ឋនៅប្រទេសទាំងនោះ មានការលើកឡើងមួយថា ការអនុវត្តកាតព្វកិច្ចយោធា ទាមទារឱ្យមានតម្លាភាព និងស្មើភាពគ្នារវាងពលរដ្ឋទាំងអស់។