ក្រសួងយុត្តិធម៌ បង្ហាញថាក្នុងចំណោម ២១០១បណ្ដឹង ដែលពលរដ្ឋប្តឹងមកតាមរយៈយុទ្ធនាការទាំង២របស់ខ្លួនរយៈពេល ១ឆ្នាំមកនេះ បានរកឃើញភាពមិនប្រក្រតីកើតនៅតុលាការចំនួន ៣៣ករណី និងបានស្នើសុំតុលាការឱ្យដោះស្រាយទាំងអស់។
ចំពោះដំណោះស្រាយក្រសួងយុត្តិធម៌ជួយពលរដ្ឋដែលមានបញ្ហានៅតុលាការ គឺមានដូចជា «ស្នើសុំឱ្យជំនុំជម្រះសាជាថ្មីចំនួន ១៦ករណី, ធ្វើអធិបញ្ជាឱ្យចោទប្រកាន់ចំនួន ៦ករណី និងផ្ទេរសមត្ថកិច្ចចំនួន ៤ករណី […] បញ្ជូនសំណុំរឿងទៅក្រុមប្រឹក្សាវិន័យនៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រមចំនួន ៧ករណី»។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ ចេញថ្ងៃទី១៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥។
គួរបញ្ជាក់ពាក្យថា ភាពមិនប្រក្រតី សំដៅទៅទៅលើដំណើរការដោះស្រាយដែលមានលក្ខណខុសពីធម្មតា និងមិនអនុវត្តតាមទម្លាប់។ ចំណែកពាក្យថា ភាពមិនប្រក្រតីនៅតុលាការ អាចមានន័យថា សំណុំរឿងទុកចោលយូរឆ្នាំ, សំណុំរឿងដោះស្រាយយឺតយ៉ាវ, សំណុំរឿងអាចមានអំពើពុករលួយ, សំណុំរឿងដោះស្រាយខុសនីតិវិធី, សំណុំរឿងចៅក្រមសម្រេចសេចក្តីអាចពុំត្រឹមត្រូវ និងអាចមានបញ្ហាផ្សេងទៀតក្នុងសំណុំរឿងដែលជាហេតុនាំឱ្យមានភាពអយុត្តិធម៌នៅក្នុងនីតិវិធីតុលាការ។
ទោះបីជាយ៉ាងណា ក៏នៅតែវិជ្ជាមានក្នុងផ្នែកនៃការពង្រឹងយុត្តិធម៌សង្គម ដែលក្នុងរយៈពេល ១ឆ្នាំ ជួយពលរដ្ឋរងគ្រោះដោយសារមិនប្រក្រតីភាពនៅក្នុងនីតិវិធីតុលាការឱ្យមានប្រក្រតីភាពឡើងវិញ ព្រោះថាវិធីសាស្ត្រក្រសួងយុត្តិធម៌ប្រើដូចជា ការស្នើសុំជំនុំជម្រះសាជាថ្មី, អធិបញ្ជាឱ្យចោប្រកាន់ ការផ្ទេរសមត្ថកិច្ចតុលាការ និងបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅក្រុមប្រឹក្សាវិន័យ គឺជាវិធានាការល្អនាំឱ្យបង្ការ និងទប់ស្កាត់ភាពភាពមិនប្រក្រតីនៅតាមតុលាការ។
ទន្ទឹមនឹងការដោះស្រាយមិនប្រក្រតីភាពនៅតាមតុលាការគ្រប់ជាន់ថ្នាក់នេះ ក៏ឃើញថាក្រសួងយុត្តិធម៌ បានបង្កើតសំណុំរឿងអាទិភាពទាំង ៤ គឺសំណុំរឿងអត្រានុកូលដ្ឋាន, សំណុំរឿងចរាចរណ៍, សំណុំរឿងគ្រឿងញៀន និងសំណុំរឿងក្មេងទំនើង ដើម្បីឱ្យតុលាការទូទាំងប្រទេសមានការដោះស្រាយឱ្យបានលឿន និងប្រសិទ្ធភាពស្របច្បាប់។
បើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ ឃើញថាតួលេខ និងលទ្ធផលដែលដោះស្រាយចេញ គឺមានចំនួនច្រើនខ្លាំងដែលបង្ហាញថាមន្ត្រីតុលាការខិតខំដោះស្រាយសំណុំរឿងក្តីរបស់ពលរដ្ឋយ៉ាងខ្លាំងទៅតាមតួលេខ។
បន្ទាប់ពីក្រសួងយុត្តិធម៌បានចេញសេចក្តីប្រព័ត៌មានពីភាពមិនប្រក្រតីនៅតាមតុលារការខាងលើ គឺពុំឃើញមានខាងស្ថាប័នតុលាការចេញលិខិត ឬការឆ្លើយតបឡើយអ្វីមួយឱ្យកត់សម្គាល់ឡើយ។ មួយវិញទៀតមាត្រា៥១ ថ្មី រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៩៣ បានកំណត់ថា៖ «អំណាចបែងចែកដាច់ពីគ្នា រវាងអំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ និងអំណាចតុលាការ»។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាបន្តចែងថា អំណាចតុលាការ ជាអំណាចឯករាជ្យ ហើយគ្មានអង្គការណាមួយនៃអំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ ឬនីតិប្រតិបត្តិអាច ទទួលអំណាចតុលាការអ្វីបានឡើយ។
គួរបញ្ជាក់ឡើងវិញថា យុទ្ធនាការទាំង ២ របស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ គឺទី១.យុទ្ធនាការជំរុញ និងពន្លឿនការដោះស្រាយរឿងក្តីនៅតាមតុលាការ និងទី២.យុទ្ធនាការត្រួតពិនិត្យ និងដោះស្រាយភាពមិនប្រក្រតីនៅតាមតុលាការ ដាក់ចេញនៅថ្ងៃទី៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ ដោយលោក កើត រិទ្ធ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់សេវាយុត្តិធម៌ និងប្រសិទ្ធភាពនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។
ក្រសួងយុត្តិធម៌ លើកទឹកចិត្តពលរដ្ឋដែលយល់សំណុំររឿងរបស់ខ្លួននៅតុលាការយឺតយ៉ាវ ឬមិនប្រក្រតី សូម ទាក់ទងក្រុមការងារទទួលពាក្យបណ្តឹង តាមរយៈលេខទូរសព្ទ ០99444181 (តេឡេក្រាម)។ ជាការល្អក្នុងករណីមានលេខទូរសព្ទច្រើនប្រព័ន្ធសម្រាប់ទាក់ទងដាក់ពាក្យ និងផ្សព្វផ្សាយអំពីក្រុមការងារនេះឱ្យកាន់តែទូលាយ។
ចំពោះដំណោះស្រាយក្រសួងយុត្តិធម៌ជួយពលរដ្ឋដែលមានបញ្ហានៅតុលាការ គឺមានដូចជា «ស្នើសុំឱ្យជំនុំជម្រះសាជាថ្មីចំនួន ១៦ករណី, ធ្វើអធិបញ្ជាឱ្យចោទប្រកាន់ចំនួន ៦ករណី និងផ្ទេរសមត្ថកិច្ចចំនួន ៤ករណី […] បញ្ជូនសំណុំរឿងទៅក្រុមប្រឹក្សាវិន័យនៃឧត្តមក្រុមប្រឹក្សានៃអង្គចៅក្រមចំនួន ៧ករណី»។ នេះបើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ ចេញថ្ងៃទី១៣ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៥។
គួរបញ្ជាក់ពាក្យថា ភាពមិនប្រក្រតី សំដៅទៅទៅលើដំណើរការដោះស្រាយដែលមានលក្ខណខុសពីធម្មតា និងមិនអនុវត្តតាមទម្លាប់។ ចំណែកពាក្យថា ភាពមិនប្រក្រតីនៅតុលាការ អាចមានន័យថា សំណុំរឿងទុកចោលយូរឆ្នាំ, សំណុំរឿងដោះស្រាយយឺតយ៉ាវ, សំណុំរឿងអាចមានអំពើពុករលួយ, សំណុំរឿងដោះស្រាយខុសនីតិវិធី, សំណុំរឿងចៅក្រមសម្រេចសេចក្តីអាចពុំត្រឹមត្រូវ និងអាចមានបញ្ហាផ្សេងទៀតក្នុងសំណុំរឿងដែលជាហេតុនាំឱ្យមានភាពអយុត្តិធម៌នៅក្នុងនីតិវិធីតុលាការ។
ទោះបីជាយ៉ាងណា ក៏នៅតែវិជ្ជាមានក្នុងផ្នែកនៃការពង្រឹងយុត្តិធម៌សង្គម ដែលក្នុងរយៈពេល ១ឆ្នាំ ជួយពលរដ្ឋរងគ្រោះដោយសារមិនប្រក្រតីភាពនៅក្នុងនីតិវិធីតុលាការឱ្យមានប្រក្រតីភាពឡើងវិញ ព្រោះថាវិធីសាស្ត្រក្រសួងយុត្តិធម៌ប្រើដូចជា ការស្នើសុំជំនុំជម្រះសាជាថ្មី, អធិបញ្ជាឱ្យចោប្រកាន់ ការផ្ទេរសមត្ថកិច្ចតុលាការ និងបញ្ជូនសំណុំរឿងទៅក្រុមប្រឹក្សាវិន័យ គឺជាវិធានាការល្អនាំឱ្យបង្ការ និងទប់ស្កាត់ភាពភាពមិនប្រក្រតីនៅតាមតុលាការ។
ទន្ទឹមនឹងការដោះស្រាយមិនប្រក្រតីភាពនៅតាមតុលាការគ្រប់ជាន់ថ្នាក់នេះ ក៏ឃើញថាក្រសួងយុត្តិធម៌ បានបង្កើតសំណុំរឿងអាទិភាពទាំង ៤ គឺសំណុំរឿងអត្រានុកូលដ្ឋាន, សំណុំរឿងចរាចរណ៍, សំណុំរឿងគ្រឿងញៀន និងសំណុំរឿងក្មេងទំនើង ដើម្បីឱ្យតុលាការទូទាំងប្រទេសមានការដោះស្រាយឱ្យបានលឿន និងប្រសិទ្ធភាពស្របច្បាប់។
បើយោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ ឃើញថាតួលេខ និងលទ្ធផលដែលដោះស្រាយចេញ គឺមានចំនួនច្រើនខ្លាំងដែលបង្ហាញថាមន្ត្រីតុលាការខិតខំដោះស្រាយសំណុំរឿងក្តីរបស់ពលរដ្ឋយ៉ាងខ្លាំងទៅតាមតួលេខ។
បន្ទាប់ពីក្រសួងយុត្តិធម៌បានចេញសេចក្តីប្រព័ត៌មានពីភាពមិនប្រក្រតីនៅតាមតុលារការខាងលើ គឺពុំឃើញមានខាងស្ថាប័នតុលាការចេញលិខិត ឬការឆ្លើយតបឡើយអ្វីមួយឱ្យកត់សម្គាល់ឡើយ។ មួយវិញទៀតមាត្រា៥១ ថ្មី រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ឆ្នាំ១៩៩៣ បានកំណត់ថា៖ «អំណាចបែងចែកដាច់ពីគ្នា រវាងអំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ អំណាចនីតិប្រតិបត្តិ និងអំណាចតុលាការ»។ រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជាបន្តចែងថា អំណាចតុលាការ ជាអំណាចឯករាជ្យ ហើយគ្មានអង្គការណាមួយនៃអំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ ឬនីតិប្រតិបត្តិអាច ទទួលអំណាចតុលាការអ្វីបានឡើយ។
គួរបញ្ជាក់ឡើងវិញថា យុទ្ធនាការទាំង ២ របស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ គឺទី១.យុទ្ធនាការជំរុញ និងពន្លឿនការដោះស្រាយរឿងក្តីនៅតាមតុលាការ និងទី២.យុទ្ធនាការត្រួតពិនិត្យ និងដោះស្រាយភាពមិនប្រក្រតីនៅតាមតុលាការ ដាក់ចេញនៅថ្ងៃទី៩ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៤ ដោយលោក កើត រិទ្ធ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ ក្នុងគោលបំណងលើកកម្ពស់សេវាយុត្តិធម៌ និងប្រសិទ្ធភាពនៃប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌។
ក្រសួងយុត្តិធម៌ លើកទឹកចិត្តពលរដ្ឋដែលយល់សំណុំររឿងរបស់ខ្លួននៅតុលាការយឺតយ៉ាវ ឬមិនប្រក្រតី សូម ទាក់ទងក្រុមការងារទទួលពាក្យបណ្តឹង តាមរយៈលេខទូរសព្ទ ០99444181 (តេឡេក្រាម)។ ជាការល្អក្នុងករណីមានលេខទូរសព្ទច្រើនប្រព័ន្ធសម្រាប់ទាក់ទងដាក់ពាក្យ និងផ្សព្វផ្សាយអំពីក្រុមការងារនេះឱ្យកាន់តែទូលាយ។